Bogdan Obrzut

dr hab.n.med. prof UR

Laparoskopia

Laparoskopia jest techniką operacyjną pozwalającą na wykonanie nawet bardzo rozległych zabiegów bez konieczności tradycyjnego przecinania powłok brzusznych. Stało się to możliwe dzięki skonstruowaniu unikalnych instrumentów, wprowadzanych do jamy otrzewnowej przez trokary robocze, czyli swego rodzaju kanały w kształcie rurek, umieszczane w ścianie brzucha.

Narzędzia wykorzystywane w zabiegach laparoskopowych mają specjalną budowę – są długie i cienkie. Najczęściej ich średnica nie przekracza 5 mm. Trokary robocze wkłuwa się w powłoki w podbrzuszu, po uprzednim niewielkim nacięciu skóry. Przed założeniem trokarów jamę brzuszną wypełnia się dwutlenkiem węgla, aby uzyskać odpowiednią przestrzeń do manewrowania instrumentami.

Sama technika operacyjna jest zbliżona do tradycyjnej: narzędzia laparoskopowe dają możliwość preparowania i przecinania tkanek, specjalne elektrody służą do koagulacji krwawiących naczyń, a imadła – do zakładania szwów. Wszystkie czynności odbywają się pod kontrolą układu optycznego, który przekazuje obraz na monitor. Optykę (tzw. teleskop) wprowadza się do jamy brzusznej przez grubszy trokar [10mm] umieszczony w okolicy pępka. Powiększenie i wysoka rozdzielczość obrazu umożliwiają wykonanie operacji z dużo większą precyzją niż metodami tradycyjnymi.

Laparoskopia posiada bardzo wiele zalet, istotnych przede wszystkim dla pacjentki. Niewielkie nacięcia powłok brzusznych powodują znacznie mniejsze dolegliwości bólowe w porównaniu do klasycznych operacji, co umożliwia szybszy powrót do zdrowia i pełnej aktywności życiowej. Większa precyzja preparowania tkanek podczas zabiegów laparoskopowych zmniejsza ryzyko zrostów i innych powikłań pooperacyjnych. Nie bez znaczenia jest również doskonały efekt kosmetyczny, ponieważ minimalne nacięcia skóry prawie nie pozostawiają śladów.

Wskazania do laparoskopii

Obecnie laparoskopię wykorzystuje się w diagnostyce i leczeniu następujących problemów ginekologicznych:

  • choroby jajnika i/lub jajowodu
    • torbiele jajnika
    • torbiele okołojajnikowe
    • ciąża jajowodowa
  • endometrioza
    • jajnika (wszczepy powierzchowne lub torbiele)
    • otrzewnej miednicy
  • mięśniaki macicy
  • niepłodność
  • zrosty otrzewnowe
  • wybrane przypadki nowotworów szyjki macicy i trzonu macicy

Rodzaje operacji laparoskopowych

W katalogu wykonywanych obecnie operacji laparoskopowych znajdują się:

  • laparoskopia diagnostyczna
  • koagulacja wszczepów endometriozy
  • usunięcie zrostów otrzewnowych
  • odtworzenie ujścia brzusznego (udrożnienie) jajowodu
  • biopsja jajnika
  • punkcja torbieli jajnika
  • wyłuszczenie torbieli jajnika
  • wycięcie torbieli okołojajnikowych
  • wycięcie jajowodu
  • wycięcie jajnika lub przydatków
  • wyłuszczenie mięśniaków
  • usunięcie trzonu macicy
  • wycięcie macicy
  • wycięcie węzłów chłonnych